آنفلوآنزا یا گریپ، بیماری واگیردار ویروسی است که باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی شده و علایمی مشابه سرماخوردگی دارد و با درد عضلانی و بیحالی همراه است.
اکنون ۲ سال پس از شیوع کرونا، با فروکش کردن این بیماری، میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی نیز به شدت کاهش یافته است و همزمان با آغاز فصل پاییز و بازگشایی مدارس، بیماریهای تنفسی از جمله سرماخوردگی و آنفلوآنزا شیوع پیدا کرده است به طوری که این وضعیت در حال تبدیل شدن به یک اپیدمی است.
مثبت شدن آزمایش ۹۴ بیمار مشکوک به آنفلوانزا در خراسان رضوی
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به شیوع بیماری آنفلوانزا در خراسان رضوی، گفت: نتیجه آزمایش ۹۴ نفر از بیماران مشکوک به آنفلوانزا در مناطق زیر پوشش این دانشگاه در خراسان رضوی طی یک ماه اخیر مثبت شده است.
دکتر سیدجواد حسینی افزود: با توجه به تغییرات جوی و برودت هوا و افزایش ابتلا به عفونتهای تنفسی در سطح کشور، طی یک ماه گذشته، ۷۷۲ بیمار شدید تنفسی در بیمارستانهای زیر پوشش این دانشگاه بستری شده اند که از این بیماران نمونه آنفلوانزا گرفته شد.
وی ادامه داد: پس از بررسی نمونههای آزمایشگاهی، ۹۴ نفر از نظر ابتلا به بیماری آنفلوانزا مثبت بودند که بیشترین گروه سنی مبتلا به آنفلوانزا را افراد زیر ۱۵ سال تشکیل میدهند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: انجام اقدامات پیشگیرانه از جمله استفاده از ماسک بهخصوص در زمان شیوع بیماری آنفلوانزا در حفظ سلامت جامعه بسیار حائز اهمیت است.
حسینی افزود: به طور معمول در فصل سرد بیماریهای سرماخوردگی و آنفلوانزا شیوع بیشتری پیدا میکند، اما طی حدود سه سال اخیر که درگیر پاندمی کرونا بوده ایم، به علت استفاده مردم از ماسک، آمار ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا کمتر از سالهای قبل از کرونا بوده است.
وی ادامه داد: با فروکش کردن کرونا، شاهد کاهش استفاده مردم از ماسک هستیم و از سویی با بازگشایی مدارس و دانشگاهها و برگزاری کلاسهای درس حضوری، توصیه می شود برای پیشگیری از ابتلای دانشآموزان و دانشجویان به سرماخوردگی و آنفلوانزا، در محیط مدرسه و دانشگاه از ماسک استفاده شود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پیشگیری را مهمترین عامل مقابله با انواع بیماریهای ویروسی از جمله آنفلوانزا دانست و گفت: به سالمندان و افرادی که دارای بیماری قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت و ضعف عمومی هستند توصیه میکنیم که واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند و از کسانی هم که مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا شدهاند درخواست می شود که تا زمان بهبودی کامل از حضور در مکانهای شلوغ و پرجمعیت و برقراری ارتباط مستقیم با دیگران خودداری کنند.
اختصاص حدود ۲۰ هزار واکسن آنفلوانزا به علوم پزشکی مشهد
رییس گروه پیشگیری از بیماریهای واگیردار دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: حدود ۲۰ هزار دز واکسن آنفلوآنزا به دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای گروه هدف اولویت اول دریافت واکسن آنفلوآنزا که شامل ۱۲ گروه پرخطر هستند، اختصاص یافته که بین مراکز بهداشت و درمان تابعه این دانشگاه توزیع شده است.
دکتر زهرا نهبندانی در خصوص گروههایی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفلوانزا هستند، گفت: افرادی که در مراکز تجمعی و شبانهروزی نگهداری میشوند مانند سالمندان، جانبازان، و زندانیان و معتادان متجاهر و افراد آسیب دیده اجتماعی و غیره، که سیستم ایمنی آنها نیز ضعیف است احتمال خطر و همهگیری آنفلوانزا در آنها بیشتر است.
وی اظهار داشت: از دیگر گروه های پرخطر کودکان زیر ۲ سال، مادران باردار، بیماران خاص و افراد دارای بیماری زمینهای، بیمارانی که دارای ضعف سیستم ایمنی بدن هستند هم جزو گروههای پرخطری هستند که ممکن است در معرض ابتلا به آنفلوانزا و انواع سرماخوردگیها باشند.
نهبندانی ادامه داد: افرادی که نباید واکسن آنفلوانزا بزنند تنها گروه سنی زیر ۶ ماه هستند که توصیه نمیشود و برای کودکان ۶ماه تا ۹ سالی که برای اولین بار واکسن آنفلوآنزا دریافت میکنند اگر جزو بیماران زمینهای باشند حتما باید ۲ نوبت واکسن به فاصله یک ماه با نصف دز دریافت کنند.
دریافت واکسن آنفلوانزا برای گروههای پرخطر ضروری است
عضو هیات علمی گروه عفونی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: واکسن آنفلوانزا یک ضرورت جهانی است که در برخی از سالها این بیماری به شکل اپیدمی مشکلاتی را برای جهانیان به وجود آورده و حدود یک دهه از زمان شیوع آن میگذرد لذا دریافت واکسن آنفلوانزا برای همه افراد جامعه لازم است.
دکتر حمیدرضا نادری با بیان اینکه سالمندان، مادران باردار به خصوص در سه ماهه دوم و سوم بارداری، بیماران نقص ایمنی و بیماریهای زمینهای افراد دارای اولویت برای دریافت واکسن آنفلوانزا هستند، افزود: بیماری آنفلوانزا از ابتدای فصل پاییز شروع شده و در فصل زمستان بیشتر شیوع پیدا میکند بنابراین چه بیماری کرونا شیوع داشته باشد و چه در شرایط عادی به سر ببریم، ضرورت دارد واکسن آنفلوانزا را دریافت کنیم.
وی با بیان اینکه واکسن آنفلوانزا و کرونا دو مقوله متفاوت هستند، ادامه داد: سال گذشته آنفلوانزای شدید را شاهد نبودیم اما باید بدانیم از زمان دریافت واکسن آنفلوانزا ۱۰ روز تا دو هفته زمان لازم است تا بدن ایمنی لازم را به دست بیاورد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اکنون بهترین زمان برای دریافت واکسن آنفلوانزا است، زیرا هنوز شاهد اپیدمی این بیماری نیستیم اما در صورت اپیدمی این بیماری و جهش ویروس حتما افراد در معرض خطر باید ایمنی کافی برای مقابله با بیماری را داشته باشند.
دکتر نادری اظهار داشت: بیماریهای ویروسی اصولا به آنتیبیوتیک پاسخ نمیدهند و درمان خاصی برای آنها وجود ندارد به همین دلیل بهتر است بدن نسبت به ابتلا به نوع شدید بیماری واکسینه شود.
وی افزود: واکسن آنفلوانزا در افراد تبدار و مبتلا به بیماری ویروسی از جمله سرماخوردگی باعث تشدید عوارض میشود و تشدید عوارض نیز فقط به شکل درد بیشتر در ناحیه دست و یا تب طولانیتر بروز میکند و باعث عوارض ریوی نمیشود، بنابراین بهتر است عموم مردم واکسن آنفلوانزا را در شرایطی که مبتلا به بیماری ویروسی نیستند، دریافت کنند.
مراقبتهای تغذیهای در پیشگیری از بیماریهای تنفسی
متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در پاییز شیوع بیماریهای ویروسی سبب ایجاد مشکلات تنفسی میشود که امسال در ایران و دیگر نقاط دنیا این موضوع به صورت اپیدمی و همهگیری بیمارهای ویروسی تنفسی شایع شده است که این بیماری، کرونا نیست بلکه بیماری ویروسی تنفسی است که به گفته برخی کارشناسان نشان دهنده آن است که کرونا در حال نابودی است و دوباره بیماریهای تنفسی دیگر شایع میشود.
دکتر عبدالرضا نوروزی افزود: به طور کلی برنامه تغذیهای در بیماریهای ویروسی به ۲ دسته تقسیم میشوند دسته نخست برای افزایش مقاومت بدن، پیشگیری و کاهش احتمال ابتلا به این بیماریها است و دسته دوم برای درمان سریع افراد مبتلا به این بیماریها و کاهش علائم تنفسی از جمله تب، سرفه و غیره است.
وی با بیان اینکه تزریق واکسن آنفلوآنزا یکی از بهترین موارد پیشگیری از ابتلا است، ادامه داد: از لحاظ تغذیهای برای افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن باید از درشت مغذیها و ریزمغذیها به اندازه کافی استفاده شود.
مصرف روزانه ۲ عدد پرتقال تامین کننده ویتامین ث مورد نیاز بدن است
این متخصص تغذیه عنوان کرد: بهترین ریزمغذیهایی که سبب افزایش قدرت سیستم ایمنی میشوند ویتامین ث است که در میوهجات و سبزیجات پاییزی و زمستانی به فراوانی یافت میشود و مصرف روزانه ۹۰ میلیگرم ویتامین ث در روز توصیه می شود که مصرف ۲ عدد پرتقال متوسط یا یک عدد پرتقال و ۲ عدد نارنگی به صورت روزانه این حجم از ویتامین ث را تامین میکند.
وی افزود: همچنین مصرف سبزیجات سبزرنگ به ویژه سبزیجاتی که رنگ سبز آن پررنگ و تیرهتر باشد میزان ویتامین ث آنان بیشتر است و کاهو، اسفناج، فلفل دلمه ای منابع بسیار غنی ویتامین ث هستند.
دکتر نوروزی ادامه داد: با مصرف این موارد دیگر نیازی به استفاده و مصرف مکمل های مختلف و انواع قرص های جوشان حاوی ویتامین ث نیست چرا که مصرف بیش از حد مکملهای ویتامین ث سبب ایجاد مشکلاتی همچون مشکلات معده و مختل شدن ترشح اسید معده و نیز باعث ایجاد اختلال در جذب سایر ویتامینها میشود.
وی گفت: ریزمغذی مهم دیگر ویتامین آ است که نقش بسیار مهمی در افزایش قدرت سیستم ایمنی علیه ویروسها دارد و بیشتر میوهجات و سبزیجات فصول زمستان و پاییز، حاوی مقادیر زیادی ویتامین آ هستند که شلغم پخته غنیترین منبع ویتامین آ به شمار میرود.
مصرف آب هویج برای تامین ویتامین آ
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: هویج نیز منبع عالی ویتامین آ است که مصرف یک لیوان آب هویج معادل ۲۰۰ سی سی میتواند ویتامین آی مورد نیاز بدن را برای یک هفته تامین کند.
دکتر نوروزی ادامه داد: ریزمغذی دیگر ویتامین دی است که معمولا از طریق غذا کمتر وارد بدن میشود البته لبنیات حاوی مقادیر زیادی ویتامین دی هستند اما ویتامین دی به طور عمده از طریق تابش آفتاب بر روی پوست جذب بدن میشود اما در فصل پاییز و زمستان که تابش زاویه آفتاب به کره زمین تغییر پیدا میکند جذب ویتامین دی کمتر اتفاق میافتد.
وی عنوان کرد: در این فصول تنها ویتامینی که توصیه میشود به صورت مکمل استفاده شود ویتامین دی است که یا به صورت قرصهای ۵۰ هزار واحدی هر سه تا چهار هفته یک بار و یا به صورت قرصهای هزار واحدی باید به صورت روزانه مصرف شود.
وی افزود: مصرف آنتی اکسیدانها نیز در تقویت سیستم اینی بدن بسیار موثر است. میوهجات و سبزیجات حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان هستند وهرچه رنگشان قرمز، قرمز تیره یا سیاه باشد حاوی آنتیاکسیدان بیشتری استو بهترین میوه در این زمینه انار است که هرچه تیرهتر باشید حاوی آنتی اکسیدان بیشتری است.
مصرف روزانه یک عدد تخم مرغ سبب افزایش کلسترول نمی شود
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: از بهترین درشت مغذیهای تغذیهای که میتواند سبب افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن شود پروتئینها هستند که مصرف روزانه یک تخممرغ که به طور متوسط حاوی حدود ۸ تا ۱۰ گرم پروتئین است به صورت میان وعده یا همراه با غذای اصلی می تواند نیاز بدن به پروتئین را تامین کند.
دکتر نوروزی افزود: برخی از افراد میترسند که مصرف تخممرغ سبب ایجاد کلسترول و چربی شود اما تحقیقات جدید نشان داده است که مصرف روزانه یک عدد تخممرغ در افزایش میزان کلسترول نقشی ندارد و همه افراد در هر سنی حتی سالمندان می توانند به صورت مرتب از آن استفاده کنند و مصرف پروتئین با منشاء گیاهی مانند حبوبات از جمله خوراک لوبیا و عدسی به عنوان درشتمغذیها نیز در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثراست.
وی ادامه داد: مصرف مایعات نیز در پیشگیری و درمان بیماریهای ویروسی بسیار موثر است و علاوه بر افزایش سیستم ایمنی بدن با افزایش ترشحات مخاطی سبب افزایش دفع ویروسهای وارد شده به بدن میشود لذا افرادی که به بیماریهای تنفسی از جمله سرماخوردگی، آنفلوآنزا و غیره مبتلا شدهاند باید علاوه بر مصرف تمام این ویتامینها و پروتئینها، مایعات گرم همچون چای، چای سبز و انواع دمنوشها را روزانه سه لیوان معادل ۶۰۰ سی سی مصرف کنند.
این متخصص تغذیه عنوان کرد: همچنین شیر به دلیل دارا بودن پروتئین بالا و ویتامینهای محلول در آب مثل ویتامین آ، منبع غذایی بسیار خوبی برای تامین ویتامینها است.
دکتر نوروزی افزود: یکی از مهمترین درمانهای آنفلوانزا استراحت است، افراد مبتلا به این ویروس باید پنج روز تا یک هفته استراحت کنند. استفاده از ماسک، شستن دستها، فاصله گذاری اجتماعی و خودمراقبتی به خصوص در افراد دارای بیماری زمینه ای تاثیر چشمگیری در کاهش ابتلا به آن دارد.